برای آیندهات چه برنامهای داری؟
اول از همه دوست عزیز، بگو ببینم، برای موفق شدن چه برنامهای داری؟ از کجا میخوای شروع کنی؟ چطوری میخوای ادامه بدی تا به هدفت برسی؟ میتونی خلاصَشُ بگی؟
1.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
با یه برنامهریزی و تلاش متمرکز میشه به آینده دلخواه رسید؛ البته به شرط این که خدا کمکت کنه.
چطوری برنامهریزی کنیم؟
ببین دوست عزیز! پیشنهاد اصلی من برای شما، «برنامهریزی» هست؛ این برنامهریزی رو خیلی خلاصه، در چند مرحله برات مینویسم:
- خودشناسی
- تعیین هدف
- اعتقادات كاری
- برنامهریزی اجرایی
* یک: خودشناسی *
اول از همه، آدم باید خودِشُ بشناسه؛ «علایق»، «روحیات» و «استعدادها» رو در وجودش كشف كنه؛ یعنی یه خودشناسی واقعی داشته باشه.
پس همین الآن یه کاغذ و قلم بردار و از «علایق»، «روحیات» و «استعدادها»ی خودت بنویس. اگه هم دوست داشتی خودشناسی خودتو با ما در میون بذار تا کارشناسای حامی بهتر کمکت کنن:
2.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
* دو: تعیین هدف *
حالا با توجه به شناختی كه از خودت داری، باید هدفت رو مشخص كنی. هر چی هدفت با جزئیات بیشتر مشخص باشه و زوایاش بیشتر روشن باشه، بهتر میتونی برنامهریزی كنی. این که به طور کلی، مثلاً بگی «میخوام پلیس بشم.» خیلی فایدهای نداره؛ دقیق بنویس که در آینده میخوای به چی برسی، با جزئیات و مشخصات کامل.
3.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
البته باید در انتخاب هدف دقت كرد؛ چون همة كارهای آدم بر اساس رسیدن به هدف تنظیم میشه.
امیرالمؤمنین علیه السلام میفرمایند: «هر شخصی با نیت نیكو (هدف خوب) و اخلاق خوش به آنچه كه میخواهد از زندگی خوش، امنیت و روزی فراوان میرسد.»[1]
یعنی اگه هدف خوب و اخلاق خوب داشته باشی، کارت حله!
* سه: اعتقادات کاری *
بعد از تعیین هدف حالا موقع اون رسیده كه آدم اعتقادات و باورهاشُ در مورد نحوه و چگونگی كار كردن بنویسه، من اسم این باورها رو گذاشتم «اعتقادات كاری».
من چند تا از اعتقادات كاریمُ برات مینویسم؛ اگه دوست داشتی خودت اضافه كن:
- قبل از هر كاری باید برنامهریزی كنم.
- باید بدونم كه انگیزة اصلی كارم چیه.
- باید از مشاورین و كارشناسان استفاده كنم.
- باید از لحاظ فكری و ذهنی روی كارم متمركز باشم.
- من باید در كارهام منظم باشم.
- قبل از اجرا باید كار رو تست كنم.
- باید با روحیهای با نشاط كار كنم تا از كار زده نشم.
- نماز، قرآن و کمک به دیگران باعث موفقیت من میشه.
4.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
باورهای قوی، ارادههای قوی رو میسازن و ارادة قوی آدم رو به موفقیت میرسونه.
امام صادق علیه السلام: «با (اهداف و) نیتهای قوی بدنها ضعیف نخواهند بود.»[2]
یعنی اگه انگیزه قوی داشته باشی، خسته نمیشی و شبانهروز کار میکنی.
* چهار: برنامهریزی اجرایی *
حالا باید بر اساس اعتقادات كاری از اینجایی كه هستی (نقطه شروع) تا اونجایی كه میخوای باشی (هدف) رو برنامهریزی کنی.
اول بنویس که فعلاً چی داری؟ چه تواناییهایی داری؟ چه کمبودهایی داری؟ شرایط کاریت چطوریه؟
5.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
بعدش بنویس که برای رسیدن به هدفت که در بالا تعیین کردی، چه مراحلی رو باید طی کنی و در هر مرحله باید چه کارهایی رو انجام بدی تا بتونی به مرحله بعد صعود کنی.
6.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
برنامهریزی کار آسونیه؛ مثل نوشتن یه قصه است. فقط یه کمی حوصله میخواد. پس قصه آیندهات رو همین الآن بنویس؛ یعنی جزئیات کارهایی رو که باید مرحله به مرحله انجام بدی تا به موفقیت برسی رو مثل یه سناریو بنویس.
میتونی توی برنامهریزی «کارای مورد نیاز»، «كمیت»، «كیفیت»، «زمان مورد نیاز»، «امكانات مورد نیاز»، «مشكلات و موانع» و هر چه به ذهنت میرسه رو یادداشت کنی. هر چی بهتر و بیشتر و دقیقتر برنامهریزی كنی، موقع اجرا راحتتر خواهی بود.
پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلم: «اگر میخواهی كاری را انجام بدهی، با عقل و علم آن را انجام بده. مواظب باش كه بدون فكر و علم كاری را انجام ندهی. خداوند متعال میفرماید: مانند زنی نباشید كه بافتنیهای خود را بعد از بافتن رشته میكرد.»[3]
میگن زنی در دروان جاهلیت بوده كه بدون فكر چیزی رو میبافته و بعد همه بافتنی هاشو باز میکرده. هر روز کارش همین بوده.
البته دوست عزیز! ناگفته نمونه كه در ابتدا، برنامهریزیها خیلی دقیق نیست؛ باید هر از گاهی به «خودشناسی»، «اهداف»، «اعتقادات كاری» و «برنامهریزی» مراجعه كنی و اونها رو ویرایش كنی. بعد از مدتی میبینی كه یه برنامة دقیق و واقعبینانهای داری.
[1]. وُصُولُ الْمَرْءِ إلَى كُلِّ مَا یبْتَغِیهِ مِنْ طِیبِ عِیشِهِ وَ أمْنِ سِرْبِهِ وَ سَعَةِ رِزْقِهِ بِحُسْنِ نِیتِهِ وَ سَعَةِ خُلْقِهِ (غرر الحكم ص92
[2]. مَا ضَعُفَ بَدَنٌ عَمَّا قَوِیتْ عَلَیهِ النِّیةُ (من لا یحضره الفقیه ج4، ص400)
[3]. یا ابْنَ مَسْعُودٍ إِذَا عَمِلْتَ عَمَلًا فَاعْمَلْ بِعِلْمٍ وَ عَقْلٍ وَ إِیاكَ وَ أَنْ تَعْمَلَ عَمَلًا بِغَیرِ تَدْبِیرٍ وَ عِلْمٍ فَإِنَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ یقُولُ: وَ لا تَكُونُوا كَالَّتِی نَقَضَتْ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْكاثاً. (بحارالأنوار، ج74 ، ص111)